Technologia wtrysku bezpośredniego jako jedyna zdołała sprostać rosnącym wymaganiom odnośnie emisji. Precyzyjne dawkowanie paliwa z szyny common przez elektronicznie sterowane wtryskiwacze zdominowało zarówno silniki Diesla jak i jednostki benzynowe. Co jednak jeśli wtryskiwacz jest uszkodzony? W poniższym materiale przyjrzymy dostępnym metodom diagnostyki wtrysków w pojazdach z silnikami diesla.
Najpierw przyjrzymy się objawom które powinny skierować użytkownika samochodu do serwisu celem diagnostyki wtryskiwaczy. Podstawowym objawem usterki układu wtryskowego jest niewłaściwa praca silnika. Objawem może być utrudniony rozruch silnika, nierówna praca silnika na biegu jałowym lub w konkretnych warunkach pracy (np. na ciepłym lub zimnym silniku, przy określonych obrotach), głośna praca wtryskiwaczy, utrata mocy, nadmierne dymienie.
Uszkodzony wtryskiwacz niewłaściwie dawkuje olej napędowy do komory spalania powodując negatywne skutki dla takie jak nadmierne gromadzenie się nagaru czy zapychanie filtra DPF. Jazda z uszkodzonym wtryskiem może nadwyrężać silnik także mechanicznie prowadząc do przedwczesnego zużycia innych jego elementów.
Do serwisu powinniśmy się udać także jeśli wystąpił błąd objawiający zapaleniem się kontrolki silnika. Warto jednak pamiętać, że nie zawsze tak się dzieje. Diagnostyka wtryskiwaczy nie jest prosta ponieważ wiele elementów wpływa na siebie wzajemnie i często ten sam objaw może mieć wiele różnych przyczyn.
Przykładowo problem z uruchomieniem silnika może dotyczyć niewystarczającej wydajności pompy wysokiego ciśnienia, ale przyczyną mogą być też uszkodzone wtryskiwacze. Może się też okazać, że źródłem problemu jest, np. zapchany filtr paliwa, niesprawna pompa wstępna, niewłaściwe paliwo, zbyt niskie napięcie podczas rozruchu (słaby akumulator lub usterka rozrusznika), a także uszkodzenie jednego z czujników. Dobry diagnosta skutecznie wykluczy inne przyczyny przed badaniem podzespołów wtrysku.
Wiele osób zastanawia się na ile można zdiagnozować wtryski domowym sposobem i choć nie ma zbyt wielu metod dostępnych w tych warunkach, ale pewne pomiary możemy wykonać na naszym samochodzie bez specjalistycznego sprzętu.
Takim domowym sposobem (stosowanym także przez mechaników) jest badanie przelewu wtryskiwaczy. Wtryskiwacz w trakcie pracy pewną ilość pobranego z szyny common rail paliwa nie kieruje do cylindra, a wypływa ona tzw. przelewem i wraca do zbiornika. Jest to uboczny skutek pracy wtryskiwacza, który wbrew pozorm stanowi dość złożony mechanizm.
Aby wykonać taki pomiar musimy podłączyć wyjścia przelewów do niewielkich zbiorniczków pozwalających porównać ilość paliwa. Po kilku minutach oceniamy uzyskane wyniki dla poszczególnych wtrysków. Lejące wtryski powinny wyraźnie wyróżniać się nadmiernym przelewem na tle innych.
Spotykając się z mechanikiem możemy zwykle liczyć na odczyt kodów błędów oraz badanie organoleptyczne. Tutaj bardzo wiele zależy od doświadczenia. Serwisant oceni jak silnik pracuje, wychwyci charakterystyczne klekotanie wtryskiwaczy, odczyta parametry związane z pracą wtryskiwaczy, takie jak ciśnienie czy korekty wtryskiwaczy. W przypadku wtrysków common rail diagnostyka ma bardzo duże znaczenie ponieważ koszty wymiany podzespołów wtrysku są znaczne i sięgają tysięcy złotych. Samo wyjęcie wtryskiwaczy związane jest z pewnym ryzykiem ich uszkodzenia.
To co wyróżnia dobrego diagnostę to umiejętność łączenia różnych metod. Istnieją dodatkowe, bezpieczne sposoby diagnostyki. Przykładem takiego rozwiązania jest pomiar za pomocą testera EDIA-PRO, który pomoże niezależnie ocenić pracę silnika. To innowacyjne rozwiązanie pozwala na obserwację parametrów pracujących wtryskiwaczy common rail takich jak spadek ciśnienia wywołany wtryskiem czy równomierność pracy silnika. Badanie odbywa się bezinwazyjnie i jest szybkie. Posługując się takim narzędziem przekonamy się który wtrysk stuka, a wykonując dodatkowo pomiar ciśnienia sprężania poznamy także ogólny stan jednostki napędowej.
Zanim zdecydujemy się wyjąć wtryskiwacze do sprawdzenia można także sprawdzić je od strony elektrycznej. Testerem, który pozwoli sprawdzić wtryski od strony elektrycznej jest SIT-12. W niektórych przypadkach to wystarczy by zakwalifikować wtrysk do wymiany bądź uznać czy przyczyna usterki leży po stronie wtryskiwacza czy okablowania albo sterownika.
Podstawową metodą testowania wtryskiwaczy jest ich demontaż i poddanie badaniu na stole probierczym. Takie badanie nie tylko pozwala jednoznacznie stwierdzić uszkodzenie wtryskiwaczy, ale jest także metodą na potwierdzenie skuteczności regeneracji wtryskiwaczy.
W przypadku silników diesla wiele z wtryskiwaczy nadaje się do naprawy. Specjalizowane serwisy dokładnie oceniają stan wtryskiwaczy, zużyte elementy, np. końcówki wtrysków, są wymieniane. W ten sposób uszkodzone lub zużyte wtryskiwacze common rail są przywracane do sprawności , pozwalając na ich dalszą eksploatację. Do wtryskiwacza dołączana jest aktualna ocena w postaci raportu z testu. Taki wtryskiwacz po zamontowaniu w aucie ma działać jak nowy. Dobrze przeprowadzona regeneracja wtryskiwaczy to oszczędność dla klienta i środowiska.
Choć technologie wtrysku bezpośredniego benzyny działają analogicznie do tych stosowanych w silnikach diesla to oferta regeneracji wtryskiwaczy jest mniejsza. Awarie wtryskiwaczy zdarzają się rzadziej. W diagnostyce wtryskiwaczy benzynowych ważne jest uwzględnienie, że podobne objawy jak uszkodzony wtrysk, będzie dawać usterka cewki bądź świecy zapłonowej. Dlatego wtryski powinny być brane pod uwagę jako ostatnie.
Autor: Inżynier Produktu Piotr Libuszowski
DeltaTech Electronics to polski producent i ekspert w branży automotive, który na bazie ponad 25 lat doświadczenia wyznacza trendy w innowacyjnej diagnostyce samochodowej.
To, co nadaje rytm naszej pracy, to wsłuchiwanie się w potrzeby klientów oraz śledzenie aktualnych problemów, z którymi mierzą się warsztaty samochodowe. Owocem tego jest oferta skrojona idealnie „na miarę” ich oczekiwań.
Cały cykl życia produktów od momentu projektowania rozwiązań, poprzez produkcję, kontrolę jakości i opiekę posprzedażową odbywa się w Firmie. Jakość tego procesu dokumentują liczne nagrody branżowe.
Naszą dumą jest szybkie wsparcie techniczne, polska jakość oraz setki zadowolonych klientów. Firma współpracuje z kluczowymi dystrybutorami w branży motoryzacyjnej.
